Powiat bartoszycki to ani Warmia, ani Mazury. — Ten region, oprócz gminy Bisztynek, to pozostałości dawnych Prus Książęcych. Można bardziej drobiazgowo określić go jako Natangia i Barcja. Cechą powiatu jest wspólne reprezentowanie w naszym województwie takiego terenu, który w przeważającej mierze Warmią nie jest, zaś określenie go jako Mazury byłoby nadużyciem — mówi Jerzy Necio, historyk z Kamińska, znawca dziejów Prus Wschodnich.
Czytaj więcej…
Organizacja komunistycznej policji politycznej w „Polsce Ludowej” odbywała się z udziałem tzw. „doradców” delegowanych ze Związku Sowieckiego. Tam też uformowano pierwotne kadry bezpieki. Przyjmowani do „resortu”, czyli Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego (MBP) funkcjonariusze prezentowali zazwyczaj niski poziom wykształcenia. Tak było w latach 50. W kolejnych dekadach starano się, aby oficerowie SB dysponowali wykształceniem średnim i wyższym, natomiast wiedzę specjalistyczną mieli uzyskiwać na specjalnych kursach i w trakcie szkoleń prowadzonych między innymi w Wyższej Szkole Oficerskiej(WSO) w Legionowie.
Czytaj więcej…
Życie polityczne PRL determinowały mniej lub bardziej ukrywane sowieckie wpływy. Były one obecne także na niwie ekonomicznej i w aspektach społecznych. W lojalnej pozycji wobec Komitetu Bezpieczeństwa Państwowego ZSRS (KGB) tkwiła polska bezpieka. Wgląd za parawan „przyjaźni polsko – radzieckiej”, do laboratorium kontaktów na linii Warszawa – Moskwa, pozwala uzyskać wyrazisty obraz „ludowej” Rzeczpospolitej – kraju zarządzanego przez rodzimych komunistów. Ujawnianie tajnych dokumentów to ukazanie ważnych szczegółów. Zdradzają one quasi – kolonialny status socjalistycznej Polski.
Czytaj więcej…
Tekst patriarchy Josyfa Slipoho w tłumaczeniu Jerzego Necio.
Czytaj więcej…
Jakimi meandrami kluczyła społeczna empatia zwana „Solidarnością”, że na przełomie lat 70. i 80. XX wieku zbłądziła także do, zdawałoby się już całkowicie nakrytego czerwoną strzechą, Olsztyna? Jaką rolę w transmisji nowej idei odegrała młodzież studencka tutejszej Wyższej Szkoły Pedagogicznej? W jaki sposób na próby kontestacji systemu reagowała SB – tajna firma ochroniarska socjalizmu?
Czytaj więcej…
W lipcu 1982 r. nie wypadała żadna z okrągłych rocznic bitwy. Ciszę wokół grunwaldzkich pól przerywał bardziej szum zbożowych łanów aniżeli odgłos proklamowanej w grudniu poprzedniego roku „wojny polsko – jaruzelskiej”. Grunwald był pegeerowską włością. Na skutek upału i imaginacji zaludniały ją postacie widziane wcześniej na olbrzymim płótnie Matejki i ekranie świecącym przeźroczami uruchomionymi przez Aleksandra Forda.
Czytaj więcej…
Polityka narodowościowa krajów tzw. realnego socjalizmu wzbudza duże zainteresowanie nie tylko historyków zajmujących się dziejami najnowszymi. Badania realizowane w oparciu o niegdyś zupełnie niedostępne archiwa tajnych służb pozwalają uzyskiwać coraz głębszą wiedzę co do motywów, celów i praktyki politycznej władz komunistycznych w stosunku do mniejszości narodowych.
Czytaj więcej…
Proklamowanie niepodległości przez Litwę w dniu 11 marca 1990 r. skłania – w kontekście rozmaitych rocznicowych refleksji – do spojrzenia na ten fakt przez pryzmat chociaż kilku dokumentów sporządzonych jeszcze na biurkach oficerów, będącej u schyłku swego istnienia, Służby Bezpieczeństwa PRL.
Czytaj więcej…
Wzajemne relacje polsko – ukraińskie na obszarze Warmii i Mazur sięgają znacznie dawniejszych czasów niż na ogół się przypuszcza – są wcześniejsze niż te z okresu akcji „Wisła”. Co ciekawe, układały się one korzystnie dla obu stron.
Czytaj więcej…