Archiwa miesiąca: Czerwiec 2012

Ukraina, kraj wiecznych możliwości

Debata - Czerwiec 2012

Czy ktokolwiek w Polsce myślał, że Ukraina może dostarczać jakichkolwiek przykładów w sferze politycznej czy ideowej? Idei szukamy wszak na Zachodzie. Majdan znalazł jednak u nas szeroki odzew i bywa przedstawiany jako synonim wytrwałego oporu przeciw aroganckiej władzy. Jakiś stereotyp został złamany. Mimo to łacno jest w tym buncie, w relacjach polityków opowiadających się zgromadzonej na kijowskiej agorze wspólnocie zobaczyć ludowładztwo, aklamację, wreszcie refleksy zaporoskiej demokracji. W ten sposób powstaje przyczółek do admiracji żywiołowego dosyć zjawiska dla jednych i dezawuowania go poprzez innych. Oponenci równie szybko znajdą w dziejach Rusi – Ukrainy toposy anarchii, wiecznych waśni, ślady nieokiełznanych żywiołów. Pominąć tu należy politycznie umotywowaną narrację, którą obecnie propaguje Kreml. Wedle czarno – białego schematu stabilną Moskwę spowijają opary ładu, natomiast Kijów pogrąża się w otchłani. Taka sugestia to dyktando z jednym zdaniem: „Czekajcie aż spokój zapanuje w Warszawie. Pardon! – w Kijowie”. Kraj nad Dnieprem należy wyjałowić z niebłagonadiożnej tradycji faszyzmu, a Ukraińców sprowadzić do postaci klonów Bandery. Odrzucając jednak takie zawężenia, natrafimy w dziejach Ukrainy na ludzi idei. Nieukraińskie pochodzenie nie stanowiło żadnego powodu, by swego horyzontu myślowego nie oddali na wyłączność ukraińskim sprawom.
Czytaj więcej…

Kijów. Barykada na krawędzi Europy

Debata - Czerwiec 2012

Wiktor pokazuje mi zdjęcia ze stolicy Ukrainy. Wozi ze sobą talizman – srebrny grosz z 1622 roku znaleziony w Olesku, cienka blaszka naznaczona ledwie widocznym herbem „Sas”. Wybita została w czasie, gdy Rzeczpospolita brała głębszy oddech po odparciu wielkiej armii przyprowadzonej pod Chocim przez Osmana II. Moneta, wycierana palcami Polaków, Rusinów, Żydów, Ormian i nie wiadomo kogo jeszcze, po siedmiu latach doczekała się narodzin Jana Sobieskiego. W oleskich murach przyszedł na świat. Na awersie Zygmunt III Waza. Mikołaj Daniłowicz był wtedy kasztelanem, a jego brat wojewodą ruskim. To właśnie Jan Daniłowicz powierzył Michałowi Chmielnickiemu – ojcu Bohdana, funkcję podstarościego w Czehryniu.
Czytaj więcej…